Trong môi trường kinh doanh ngày nay, việc hiểu rõ về cách tính và hình thức trả lương khoán cho người lao động đang trở thành một vấn đề quan trọng. Đối diện với sự phát triển không ngừng, việc áp dụng hiệu quả hệ thống lương khoán là quan trọng để đảm bảo cả công ty và nhân viên đều có thể hưởng lợi một cách tối đa. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá khái niệm và cách tính lương khoán thông qua góc nhìn của pbec.biz, nhằm mang lại cái nhìn tổng quan và kiến thức quan trọng về đề tài này.
Lương khoán là gì?
Theo Bộ luật Lao động 2019, người lao động và người sử dụng lao động có quyền thỏa thuận về hình thức trả lương. Điều này được quy định cụ thể trong Điều 96.
1. Các bên thỏa thuận về cách thức thanh toán tiền lương bao gồm trả theo giờ làm việc, theo sản phẩm hoặc theo công việc.
2. Tiền lương có thể được trả bằng tiền mặt hoặc chuyển vào tài khoản cá nhân của người lao động tại ngân hàng.
Khi trả lương qua tài khoản cá nhân tại ngân hàng, người sử dụng lao động phải chịu trách nhiệm trả các khoản phí liên quan đến việc mở tài khoản và chuyển tiền lương.
Để biết về khái niệm “lương khoán”, chúng ta cần tham khảo Điểm c, Khoản 1, Điều 54 của Nghị định 145/2020/NĐ-CP được ban hành vào ngày 14/12/2020. Điểm c này đã đưa ra các chi tiết như sau:
Người lao động hưởng lương khoán sẽ nhận được tiền lương dựa trên khối lượng công việc, chất lượng công việc và thời gian hoàn thành.
Lương khoán là số tiền mà người lao động nhận được từ người sử dụng lao động, dựa trên hiệu suất làm việc, khối lượng công việc và thời gian hoàn thành nhiệm vụ.
Hiện tại, lương thời vụ được sử dụng rộng rãi trong các công việc tạm thời.
Hướng dẫn cách tính lương khoán
Lương khoán được tính dựa trên khối lượng hoàn thành công việc theo thỏa thuận trước đó, bao gồm chất lượng, thời gian và đơn giá.
Cách tính lương khoán theo sản phẩm như sau: Lương khoán được tính bằng cách nhân mức lương khoán với tỷ lệ % sản phẩm hoàn thành.
Lao động A sẽ nhận được 10 triệu đồng sau khi hoàn thành gia công 10 bộ bàn ghế trong vòng 1 tháng, với điều kiện rằng bàn ghế phải đúng mẫu mã và chất lượng đã thỏa thuận.
Sau một tháng làm việc, công nhân A đã hoàn thành 10 bộ bàn ghế và sẽ nhận được 10 triệu đồng theo hợp đồng làm việc.
Sau 1 tháng, nếu A chỉ hoàn thành 5 bộ bàn ghế (tương đương 50% công việc thỏa thuận), A sẽ nhận được lương khoán là 5 triệu đồng.
Đối với việc sử dụng lao động, người cần thỏa thuận trước với người lao động về mức và hình thức trả lương khoán để tính lương khoán trả cho họ.
Hợp đồng giao khoán là gì?
Hợp đồng giao khoán là một thoả thuận giữa hai bên, trong đó bên giao khoán ủy thác bên nhận khoán để thực hiện một công việc cụ thể theo yêu cầu. Sau khi công việc hoàn thành, bên nhận khoán phải chuyển kết quả cho bên giao khoán và nhận lương khoán theo thỏa thuận. Công việc trong hợp đồng giao khoán thường có tính chất thời vụ, ngắn hạn và không kéo dài lâu.
Một khái niệm liên quan đến lương khoán là hợp đồng giao khoán, được chia thành hai loại chính:
- Hợp đồng giao khoán toàn bộ:
- Bên giao khoán chịu trách nhiệm bao gồm các chi phí như nhân công và vật chất để hoàn thành công việc.
- Bên nhận khoán nhận lợi nhuận từ việc hoàn thành nhiệm vụ.
- Hợp đồng giao khoán từng phần:
- Bên giao khoán trả tiền khấu hao công cụ lao động và tiền công lao động.
- Bên nhận khoán tự loại bỏ chi phí công cụ lao động.
Hợp đồng giao khoán là một hình thức linh hoạt, cho phép bên giao khoán tận dụng nguồn nhân lực và kỹ năng chuyên môn của bên nhận khoán mà không cần tạo ra một môi trường làm việc lâu dài.
Lương thỏa thuận có tính đóng Bảo hiểm xã hội không?
Nếu người lao động được thuê làm khoán một công việc trong một khoảng thời gian nhất định, tiền lương khoán mà người lao động nhận được vẫn phải đóng bảo hiểm xã hội theo quy định.
Trong trường hợp người làm khoán không thuộc đối tượng bắt buộc tham gia Bảo hiểm Xã hội, họ được người sử dụng lao động thuê để thực hiện công việc theo hợp đồng dân sự. Trong tình huống này, tiền lương khoán được trả theo đầu việc được giao và không tính vào việc đóng Bảo hiểm Xã hội.
Lương khoán có phải đóng BHXH hay không sẽ phụ thuộc vào hình thức khoán của 2 bên trong trường hợp có phát sinh hợp đồng lao động. Trong trường hợp này, tiền lương khoán sẽ được tính đóng BHXH theo quy định.
Lương khoán có phải chịu thuế thu nhập cá nhân không?
Theo quy định của Bộ Tài chính, khi tổ chức hoặc cá nhân trả tiền công, thù lao, và các khoản chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba tháng có tổng mức trả thu nhập từ 2.000.000 VNĐ/lần trở lên, họ phải khấu trừ thuế bằng 10% trên tổng thu nhập trước khi trả cho người lao động.
Ngoài ra, theo Quy định tại Điểm c và d, Khoản 2, Điều 2, có các chi tiết sau:
Tại điểm c: Tiền thù lao có thể được nhận theo nhiều hình thức, bao gồm tiền hoa hồng từ việc đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng thông qua việc môi giới, tiền thưởng từ việc tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, tiền tham gia dự án, nhuận bút theo quy định của pháp luật, tiền từ hoạt động giảng dạy, biểu diễn văn hoá, nghệ thuật, thể dục, thể thao, tiền từ quảng cáo, dịch vụ và một số thù lao khác.
Tại điểm d: Tiền nhận được từ việc tham gia vào các hiệp hội kinh doanh, hội đồng quản trị doanh nghiệp, ban kiểm soát của doanh nghiệp, ban quản lý của dự án, hội đồng quản lý, cùng với các hiệp hội và tổ chức khác, cũng được xem xét trong quá trình tính thuế thu nhập cá nhân.
Quy định về trả lương bằng cổ phiếu
Các nguyên tắc và kỳ hạn trả lương khoán cần được người sử dụng lao động trả lương cho người lao động thuê nắm rõ.
1. Thời gian trả lương chứng khoán
Theo quy định tại Khoản 3, Điều 97 của Bộ luật Lao động 2019, về việc trả lương cho nhân viên làm việc theo hình thức khoán, thì người lao động sẽ nhận được tiền lương theo các kỳ hạn đã được thỏa thuận giữa hai bên. Trong trường hợp công việc phải hoàn thành trong nhiều tháng, nhân viên sẽ được tạm ứng tiền lương hàng tháng dựa trên khối lượng công việc đã thực hiện trong tháng đó.
Kỳ hạn trả lương được xác định theo thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động.
Quy định này sẽ đảm bảo người lao động nhận lương khoán được hưởng lợi. Trong suốt quá trình hoàn thiện công việc, người lao động vẫn có tiền để trang trải chi phí sinh hoạt.
2. Thanh toán tiền lương đúng thời hạn trong trường hợp không thể kiểm soát được
Nếu việc trả lương không đúng hạn theo thỏa thuận, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt vi phạm nghĩa vụ hợp đồng (nếu hợp đồng có quy định về việc này). Tuy nhiên, trong trường hợp không thể trả lương đúng quy định do những lý do bất khả kháng, thì việc này sẽ được thực hiện theo Khoản 4, Điều 97, Bộ luật Lao động 2019. Cụ thể:.
-
Nếu người sử dụng lao động không thể trả lương đúng hạn vì lý do bất khả kháng, thì thời hạn chậm không được quá 30 ngày.
-
Nếu việc trả lương bị chậm quá 15 ngày, người sử dụng lao động phải bồi thường cho người lao động một số tiền ít nhất bằng số tiền lãi tính trên số tiền bị trễ theo lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng, được công bố tại thời điểm trả lương và do ngân hàng nơi người sử dụng lao động mở tài khoản trả lương cho người lao động.
3. Quy định về phương thức trả lương
Người lao động và người sử dụng cần hiểu rõ về khái niệm lương khoán và cách thức trả lương. Dù có sự lựa chọn về hình thức trả lương, nhưng vẫn có các quy định đặc biệt áp dụng nếu người lao động không thuận tiện với hình thức trả lương đã chọn. Cụ thể,
-
Người dùng có thể thanh toán tiền lương bằng tiền mặt hoặc chuyển vào tài khoản cá nhân của người lao động tại ngân hàng.
-
Người lao động khi sử dụng tài khoản ngân hàng để trả lương sẽ phải chi trả các khoản phí liên quan đến việc mở tài khoản và chuyển tiền lương vào tài khoản cá nhân của mình.
Lợi ích của việc hiểu về lương khoán và quy định trả lương khoán là bảo vệ lợi ích hợp pháp của người lao động và người sử dụng lao động. Ngoài ra, điều này cũng giúp người sử dụng lao động tránh các rủi ro pháp lý liên quan đến việc trả lương khoán.
Những câu hỏi thường gặp
Sự khác biệt giữa lương khoán và lương cố định là gì?
Lương khoán thay đổi tùy thuộc vào sản phẩm hoặc dịch vụ được tạo ra, trong khi lương cố định là một khoản tiền xác định được trả theo định kỳ, không phụ thuộc vào hiệu suất.
Lợi ích của hệ thống lương khoán là gì?
Hệ thống lương khoán thường khuyến khích sự sáng tạo và nỗ lực cao từ người lao động, vì họ có cơ hội kiếm thêm nếu đạt được thành tích xuất sắc.
Các loại hợp đồng giao khoán liên quan đến lương khoán là gì?
Hợp đồng giao khoán toàn bộ đặt trách nhiệm chi phí hoàn thành công việc cho bên giao khoán, trong khi hợp đồng giao khoán từng phần chia sẻ trách nhiệm giữa hai bên.
Lương khoán có thể áp dụng trong những ngành nghề nào?
Lương khoán thường áp dụng trong các ngành nghề như bán lẻ, bất động sản, tiếp thị và công nghiệp sáng tạo nơi hiệu suất cá nhân có thể được đánh giá dễ dàng.
Làm thế nào để xác định mức lương khoán phù hợp?
Mức lương khoán thường được xác định dựa trên giá trị công việc, kỹ năng và hiệu suất cá nhân, cũng như các yếu tố thị trường và ngành nghề liên quan.
Lương khoán có nhược điểm gì cần lưu ý?
Một số nhược điểm của lương khoán bao gồm sự không chắc chắn về thu nhập, áp lực làm việc cấp cao và có thể dẫn đến cạm bẫy làm việc quá mức để kiếm thêm.
Hệ thống đánh giá hiệu suất nào phù hợp với lương khoán?
Hệ thống đánh giá hiệu suất phải công bằng, đo lường được đóng góp cá nhân và hỗ trợ mục tiêu tổng thể của doanh nghiệp.
Có nên sử dụng lương khoán trong doanh nghiệp nhỏ?
Quyết định sử dụng lương khoán trong doanh nghiệp nhỏ phụ thuộc vào cấu trúc kinh doanh và mô hình làm việc, cũng như mục tiêu tạo động lực cho nhân viên.
Thay đổi lương khoán cần được thông báo như thế nào?
Mọi thay đổi về lương khoán nên được thông báo một cách rõ ràng và kịp thời, cung cấp diễn đạt và hỗ trợ cho nhân viên hiểu rõ về thay đổi đó.
Tổng Kết
Dưới đây là một số thông tin chi tiết về khái niệm lương khoán, phương pháp tính toán lương khoán, và các quy định quan trọng liên quan. Hãy theo dõi trang web pbec.biz để cập nhật thêm những thông tin hữu ích nhất!