Để đảm bảo sự phát triển của một doanh nghiệp, vai trò quan trọng của những người quản lý doanh nghiệp không chỉ giới hạn ở khả năng quản lý mà còn nằm trong khả năng kiểm soát các hệ số tài chính, đặc biệt là hệ số nợ tài chính. Trong quá trình đánh giá giá trị của cổ phiếu, đa số nhà đầu tư chú ý đến chỉ số Debt to Asset Ratio (DAR). Vậy DAR là gì trong lĩnh vực chứng khoán? Chỉ số này mang ý nghĩa gì đối với những nhà đầu tư? Mời bạn cùng pbec.biz khám phá chi tiết thông qua bài viết dưới đây.
DAR là gì?
Tỷ số DAR (Debt to Assets Ratio) là một chỉ số quan trọng để đo lường mức độ nợ của doanh nghiệp so với tài sản. Nó cho biết tổng số nợ liên quan đến tài sản của doanh nghiệp và giúp đánh giá cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp.
Theo DAR, tỷ lệ các khoản nợ chiếm trên tổng tài sản của doanh nghiệp là bao nhiêu phần trăm. Nói cách khác, bao nhiêu phần trăm tài sản của doanh nghiệp được tạo thành từ nguồn vay nợ.
Công thức tính chỉ số DAR là gì?
Công thức tính Đánh giá tỷ lệ Độ chính xác.
DAR = Tổng nợ : Tổng tài sản hay (Nợ ngắn hạn + Nợ dài hạn) : Tổng tài sản.
Các thông tin cần để tính tỷ số DAR có thể được tìm thấy trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp, đặc biệt là trong Bảng cân đối kế toán.
Ví dụ: Chỉ số DAR của Công ty cổ phần Tập đoàn Hòa Phát (HPG).
Bạn có thể dễ dàng tìm và tải báo cáo tài chính của HPG. Sau khi tải xuống File Excel “Báo cáo tài chính của HPG” (theo Năm), tính toán theo công thức, chúng ta sẽ có bảng như sau:
Ý nghĩa của chỉ số DAR là gì?
DAR đã tiết lộ tỷ lệ phần trăm tài sản của doanh nghiệp được hình thành từ nguồn vốn vay.
Nhờ vào chỉ số này, nhà đầu tư có thể đánh giá khả năng tài chính tự chủ của doanh nghiệp. Chỉ số DAR có thể có 2 trường hợp:
DAR quá bé
- Doanh nghiệp có thể ít vay nợ hoặc có tổng tài sản quá lớn hoặc có thể là vừa ít vay nợ và tổng tài sản lớn.
- Điều này cho thấy doanh nghiệp có khả năng tự quản lý tài chính tốt, điều này đem lại sự yên tâm cho cổ đông về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, vì nó sẽ không bị ảnh hưởng quá nhiều bởi áp lực chi trả lãi vay, đặc biệt là trong thời kỳ lãi suất điều hành của Nhà nước tăng cao.
- Tuy nhiên, điều này cũng cho thấy rằng các doanh nghiệp chưa tận dụng tốt nguồn vốn vay để thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, tăng cường doanh thu và lợi nhuận.
Điểm DAR quá cao
- Công ty có thể mượn tiền nhiều, tổng tài sản quá nhỏ hoặc cả hai.
- DAR cao là một yếu tố quan trọng cần được xem xét và đánh giá cẩn thận, để biết rằng “Có phải doanh nghiệp đang sử dụng vốn vay một cách hiệu quả không? Doanh thu và lợi nhuận có tăng trưởng nhanh hơn chi phí lãi vay hay không? …”.
- Ngoài ra, trong thời gian từ quý 3 năm 2022 đến quý 1 năm 2023, nếu quản lý vốn của doanh nghiệp không hiệu quả, áp lực chi trả lãi vay sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước liên tục tăng lãi suất điều hành nhằm kiềm chế lạm phát và duy trì ổn định tỷ giá.
Chỉ số DAR nào được coi là tốt?
DAR có phương pháp tính rất đơn giản, nhưng chỉ số này cần đạt mức bao nhiêu để được coi là tốt? Điều này phụ thuộc vào ba tiêu chí sau đây:
Doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực gì?
Các lĩnh vực/ngành nghề khác nhau sẽ có những đặc điểm khác nhau về cơ cấu vốn và cơ cấu tài sản.
Các doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản, đầu tư công, xây dựng, vật liệu xây dựng thường phải vay nợ lớn để đầu tư vào quỹ đất, máy móc, thiết bị xây dựng. Do đó, chỉ số DAR sẽ cao.
Các doanh nghiệp trong ngành dệt may, sản xuất hàng tiêu dùng và sản xuất thực phẩm không cần vay nợ quá nhiều để hoạt động, vì vậy chỉ số DAR của họ thấp.
Dưới đây là chỉ số DAR của 4 doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau (kết thúc vào năm 2022).
Tên công ty | Lĩnh vực | Tổng nợ vay (tỷ đồng) | Tổng tài sản (tỷ đồng) | DAR |
CTCP Sữa Việt Nam (VNM) | Sản xuất thực phẩm | 15.666,15 | 48.482,66 | 32,31% |
CTCP Vinhomes (VHM) | Hoạt động bất động sản | 213.290,8 | 351.812,65 | 60,63% |
CTCP Sợi Thế Kỷ (STK) | Dệt may | 583,94 | 2125,03 | 27,48% |
CTCP Tập đoàn Hòa Phát (HPG) | Vật liệu xây dựng | 74.222,58 | 170.335,52 | 43,57% |
Từ bảng trên, ta có thể nhận thấy rằng sẽ rất khó để so sánh DAR của các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau.
Vì vậy, để so sánh, cần chọn các doanh nghiệp trong cùng ngành hoặc có sự tương đồng trong hoạt động kinh doanh ít nhất.
So sánh với các công ty đối thủ trong cùng lĩnh vực kinh doanh
Cách này có thể được hiểu đơn giản như sau:
- Bước 1: Tìm các công ty hoạt động trong cùng một lĩnh vực với nhau.
- Bước 2: Tính số trung bình bằng cách:
Tổng hợp chỉ số DAR của các doanh nghiệp này / Tính toán số lượng doanh nghiệp.
Tuy nhiên, phương pháp này có một số giới hạn.
- Có rất nhiều công ty hoạt động trong cùng lĩnh vực, ngành nghề.
- Việc tính “bằng tay” như vậy rất mất thời gian và cần nỗ lực.
Hiện nay trên thị trường đã có một số website cung cấp thông tin này một cách liên tục.
So sánh với doanh nghiệp trước đây
Cách thực hiện này sẽ đơn giản hơn rất nhiều so với phương pháp trước đó.
Tiếp tục với Ví Dụ về Hòa Phát Group….
Nếu bạn đã tải File Excel BCTC và tính toán theo hướng dẫn của pbec.biz như đã được đề cập ở trên…
Xin chúc mừng bạn! Bạn đã tiết kiệm được rất nhiều thời gian và cống hiến ở giai đoạn này rồi đấy!
Chúng ta có bảng thống kê về Doanh thu tài chính của HPG như sau (đơn vị: tỷ đồng):.
2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
Tổng nợ | 37.600 | 53.989 | 72.291 | 87.455 | 74.222 |
Tổng tài sản | 78.223 | 101.776 | 131.511 | 178.236 | 170.335 |
DAR | 0,48 | 0,53 | 0,55 | 0,49 | 0,44 |
Trong giai đoạn từ quý 3/2022 đến quý 1/2023, Ngân hàng Nhà nước liên tục tăng lãi suất điều hành nhằm kiềm chế lạm phát và duy trì ổn định tỷ giá.
HPG đã tự ý giảm nợ vay để giảm áp lực lãi vay trong hoạt động kinh doanh. Điều này được xem là một tín hiệu tích cực và được coi là “một điểm cộng” trong việc đánh giá đầu tư.
Giới hạn của DAR
Hạn chế lớn nhất của DAR là bỏ qua yếu tố “chất lượng tài sản”. Theo chuẩn mực kế toán hiện nay, tài sản được ghi nhận theo giá trị gốc ban đầu và được đánh giá lại hàng quý/năm. Tuy nhiên, không thể biết được máy móc, trang thiết bị còn mới hay đã lỗi thời, còn sử dụng được hay không.
Bên cạnh đó, tài sản của doanh nghiệp bao gồm cả tài sản vô hình và tài sản hữu hình. Tài sản hữu hình bao gồm các nhà xưởng, máy móc, thiết bị,… Trong khi tài sản vô hình bao gồm bằng sáng chế, giá trị thương hiệu, quyền sử dụng đất,… Việc định giá tài sản hữu hình có thể được thực hiện một cách tương đối chính xác, tuy nhiên, việc định giá tài sản vô hình lại khó khăn hơn rất nhiều.
Không có chỉ số nào là hoàn hảo, và DAR cũng không phải là ngoại lệ. Để có cái nhìn rõ ràng và đánh giá chân thực hơn về bức tranh tài chính của doanh nghiệp, bạn cần kết hợp và sử dụng thêm nhiều chỉ số khác.
Một số câu hỏi liên quan
Mức DAR nào được coi là an toàn?
Mức DAR an toàn thường phụ thuộc vào ngành công nghiệp và chiến lược kinh doanh cụ thể của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư ưa chuộng doanh nghiệp có DAR thấp hơn, vì nó thể hiện khả năng quản lý nợ tốt hơn.
Làm thế nào để ứng dụng DAR vào quyết định đầu tư?
Nhà đầu tư thường sử dụng DAR để so sánh hiệu suất tài chính của các doanh nghiệp trong cùng ngành và đưa ra quyết định đầu tư dựa trên mức độ rủi ro tài chính mà DAR thể hiện.
Điều gì ảnh hưởng đến giá trị của DAR?
Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến giá trị của DAR, bao gồm quản lý nợ, chiến lược tài chính, và biến động trong ngành công nghiệp.
DAR còn liên quan đến những chỉ số tài chính khác không?
DAR thường được xem xét cùng với các chỉ số tài chính khác như ROA (Return on Assets), ROE (Return on Equity), để tạo ra một cái nhìn toàn diện về sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.
Nên chú ý đến điều gì khi xem xét DAR trong thông tin đầu tư?
Khi xem xét DAR, quan trọng để hiểu bối cảnh ngành công nghiệp và so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành để có cái nhìn toàn diện và chính xác hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Tổng Kết
Mong rằng bài viết trên đã giúp quý vị hiểu rõ về tầm quan trọng và cách sử dụng chỉ số DAR. Tuy nhiên, quý vị đừng quên nghiên cứu thêm các chỉ số khác để có cái nhìn toàn diện hơn về doanh nghiệp. Hãy thường xuyên cập nhật kiến thức trên pbec.biz để luôn nắm bắt thông tin mới nhất.